Lompat ke isi

Wudu

Ti wikishia

Wudu nyaéta ngabasuh beungeut jeung leungeun, ogé ngusap sirah jeung suku kalayan niat ibadah ngadeukeutkun diri ka Gusti sarta kalayan tatacara nu husus dina agama Islam. Wudu sorangan hukumna sunah; tapi sarat pikeun sahna sholat, tawaf, jeung sababaraha ibadah séjénna nyaéta dilakukeun kalayan wudu. Tanpa wudu, teu diwenangkeun ngarampa garis dina Al-Qur'an atawa ngarampa ngaran Allah. Wudu dina sababaraha kaayaan, saperti indit ka masjid jeung maca Al-Qur'an, hukumna sunah. Numutkeun sumber-sumber sajarah, hukum wudu dicaritakeun di Mekah dina mimiti mangsa kenabian Nabi Muhammad. Ayat kagenep dina surat Al-Maidah ogé leuwih ti 400 hadits ti para imam ma'sum ngeunaan wudu. Wudu jeung ngabaruan wudu, dina hadits-hadits, diyakinkeun ngabalukarkeun dihapusna dosa, leungitna amarah, umur panjang, caangna beungeut di padang mahsyar, jeung nambahan rezeki.

Wudu bisa dilakukeun ku dua cara: tartib atawa irtimasi. Dina wudu tartib, mimiti beungeut tuluy leungeun dikumbah, sanggeus éta, ngusap sirah jeung suku. Wudu irtimasi ogé sarua jeung wudu tartib, iwal ti ngaganti ngabasuh beungeut jeung leungeun ku cara ngaleuleuyekeun kana cai bari niat wudu, sanggeus éta ngusap sirah jeung suku. Lamun membuka tatu hésé atawa bahaya, kudu ngalakukeun wudu jibirah.

Syiah jeung Ahlus Sunnah boga perbedaan ngeunaan ngabasuh leungeun ogé cara ngusap sirah jeung suku dina wudu; di antarana, Syiah ngajadikeun wajib ngabasuh leungeun ti luhur ka handap, tapi Ahlus Sunnah ngajadikeun ngabasuh leungeun ti handap ka luhur. Numutkeun sumber-sumber hadits, nepi ka ahir mangsa khilafah Umar bin Khattab, teu aya perbedaan utama dina wudu di antara umat Islam, sarta maranéhanana kabéh wudu ku cara anu sarua (cara Imamiah). Sumber-sumber Islam ngalaporkeun yén perbedaan antara Syiah jeung Sunni dina wudu ti mangsa khalifah katilu.

Konsep

Wudu nyaéta ngabasuh beungeut jeung leungeun sarta ngusap (nyorong leungeun kana) sirah jeung suku ku cara nu husus kalayan niat ibadah jeung pikeun ngalaksanakeun parentah Allah.[1] Ibadah ieu mangrupa sarat pikeun sahna sholat jeung tawaf, ogé sarat pikeun diwenangkeun ngarampa garis dina Al-Qur'an.[2]

Numutkeun sumber-sumber sajarah, wudu diajarkeun ka Nabi Muhammad (saw) ku Jibril di Mekah dina mimiti mangsa kenabian, sarta Nabi Muhammad (saw) nerangkeunana ka umat.[3]

Hukum-hukum

Artikel utama: Ayat wudu

Cara ngalakukeun wudu ogé pentingna aya di Al-Qur'an jeung hadits.[4] Hukum wudu aya dina ayat kagenep surat Al-Maidah, ku kituna ayat ieu disebut ayat wudu:[5] "Yā ayyuhalladzīna āmanū idzā qumtum ilash shalāti faghsilū wujūhakum wa aidiyakum ilal marāfiqi wamsahū biru'ūsikum wa arjulakum ilal ka'bayn"[6]; "Duhai jalma-jalma anu iman, lamun arék sholat, basuh beungeut maranéh jeung leungeun maranéh nepi ka siku, jeung usap sirah maranéh jeung suku maranéh nepi ka ankle".[7]

Wudu sorangan hukumna sunah[8] sarta jadi wajib pikeun ngalakukeun sholat (iwal sholat mayit), ngalakukeun tawaf, ngarampa garis dina Al-Qur'an, jeung ngarampa ngaran Allah.[9] Numutkeun ihtiyat wajib, ngarampa ngaran Nabi, para imam, jeung Siti Fathimah (as) ogé kudu kalayan wudu.[10] Wudu dina sababaraha kaayaan hukumna sunah; di antarana indit ka masjid jeung makam para imam, maca jeung mawa Al-Qur'an, nyabakkeun bagian awak kana sampul atawa pinggiran Al-Qur'an, ogé nganjang ka kuburan.[11]

Sarat-sarat wudu:

  • Cai wudu kudu beresih (teu najis).
  • Cai wudu teu maké campuran (murni).
  • Cai jeung rohangan pikeun wudu teu milik orang lain.
  • Wadah cai wudu kudu halal.
  • Wadah cai wudu teu dijieun tina emas atawa pérak.
  • Anggota wudu kudu beresih.
  • Teu aya halangan pikeun cai nepi ka anggota wudu.
  • Wudu kalayan niat ibadah sarta teu riya.
  • Niténan tartib (urutan).
  • Niténan muwalat (teu aya selang waktu antara anggota wudu).
  • Teu méré bantuan ka séjén dina ngalakukeun pagawean wudu.
  • Ngagunakeun cai pikeun jalma anu wudu teu ngarugikeun.
  • Aya waktos pikeun wudu.[12]

Jenis-jenis Wudu

Wudu bisa dilakukeun ku cara tartib atawa irtimasi[13] sarta dina kaayaan nu tangtu kudu dilakukeun ku cara jibirah.[14]

Wudu Tartib

Mimitina kudu ngabasuh beungeut; ti tempat tumuwuhna rambut sirah nepi ka ujung gado, kalayan lébarna sakeupeul leungeun. Tuluy mimiti leungeun katuhu sanggeus éta leungeun kénca, ti rada luhur ti siku nepi ka ujung ramo dikumbah. Sanggeus éta, kalayan baseuh nu sésa tina ngumbah leungeun, ngusap sirah di bagian hareup sirah jeung luhur dahi dilakukeun, tuluy kalayan baseuh nu sarua, ngusap suku katuhu jeung ngusap suku kénca.[15]

Wudu Irtimasi

Artikel utama: Wudu irtimasi

Wudu irtimasi hartina manusa sanggeus niat,[16] beungeut tuluy leungeun diteuleumkeun kana cai kalayan niat wudu.[17] Métode kadua wudu irtimasi ogé kitu, mimiti beungeut jeung leungeun diteuleumkeun kana cai, niat wudu tuluy dicokot kaluar tina cai.[18] Dina wudu irtimasi sanggeus ngabasuh beungeut jeung leungeun, ngusap dilakukeun.[19] Dina wudu irtimasi kawas wudu non-irtimasi, niténan tartib diperlukeun mimiti beungeut, tuluy leungeun katuhu sanggeus éta leungeun kénca dikumbah.[20]

Wudu Jibirah

Wudu jabirah: Lamun dina salah sahiji anggota awak nu dikumbah atawa diusap dina wudu, aya tatu atawa patah tulang sarta teu bisa dikumbah atawa diusap, kudu ngalakukeun wudu sacara biasa sarta gaganti ngumbah atawa ngusap anggota nu tatu atawa patah ku cara nyorong leungeun baseuh kana jibirah.[21] Jibirah, nyaéta lawon atawa naon waé nu dipaké pikeun ngabungkus tatu.[22] Wudu jibirah ngan diwenangkeun lamun muka jibirah hésé atawa bahaya atawa teu bisa langsung ngucurkeun cai kana tatu atawa patah tulang.[23]

Dina sababaraha kasus, tayamum jadi wajib gaganti wudu; di antarana, lamun waktos sholat sesek pisan nepi ka wudu ngabalukarkeun sakabéh atawa sabagian sholat dilaksanakeun di luar waktos.[24] Ogé di tempat nu teu aya cai atawa cai ngarugikeun awak, tayamum ngaganti wudu.[25]

Cukupna Gusl (Mandi Wajib) Ganti Wudu

Numutkeun fatwa fuqaha Syiah, jalma nu geus gusl janabah teu kudu wudu pikeun ngalaksanakeun sholat, sarta gusl éta geus cukup gaganti wudu. Tentu waé, fuqaha Syiah ngeunaan naha gusl-gusl lianna bisa ngaganti wudu atawa henteu, boga pamadegan anu béda. Numutkeun Sahib Jawahir (wafat: 1266 H) pamadegan anu masyhur nyaéta yén gusl-gusl lianna teu cukup gaganti wudu, sarta pikeun sholat kudu wudu ogé.[26] Fatwa Imam Khomaini ogé kitu[27] tapi numutkeun fatwa Ayatollah Makarim Shirazi, sadaya gusl wajib ogé gusl sunah anu dibuktikeun ku dalil anu valid cukup gaganti wudu, sanajan ihtiyat mustahab nyaéta yén salian ti gusl janabah wudu.[28]

Kumaha Wudu Batal?

Artikel utama: Nu Ngabatalkeun Wudu

Wudu batal dina sababaraha kaayaan, sabagian di antarana:

  • Kaluarna cikiih, tai, atawa hitut tina jalma.
  • Saré (sahingga ceuli teu ngadéngé jeung panon teu ningali), gélo, mabok, jeung pingsan.[29]
  • Hal-hal anu nyababkeun gusl saperti janabah jeung ngarampa mayit.[30] Dina sumber-sumber fiqih, hal-hal anu ngan ukur ngabatalkeun wudu disebut hadats asghar;[31] sedengkeun hal-hal anu salian ngabatalkeun wudu ogé nyababkeun gusl disebut hadats akbar.[32] Numutkeun Fadhil Miqdad, sabagian fuqaha Ahlus Sunnah percaya yén kontak kulit antara lalaki jeung awéwé nu teu mahram ngabatalkeun wudu. Dalil maranéhanana nyaéta qira'at Kisa'i anu maca "lamastum" dina ayat "aw lāmastum al-nisā"[33] salaku "lamastum", tapi numutkeun fuqaha Syiah, "lāmastum" mangrupa kinayah (kiasan) pikeun senggama.[34]

Bédana Wudu Syiah jeung Ahlus Sunnah

Artikel-artikel utama: Ayat wudu § Arah ngumbah leungeun, jeung Ngusap khufain

Dina masalah wudu, aya perbedaan antara Syiah jeung Ahlus Sunnah ngeunaan ngumbah leungeun ogé kumaha cara ngusap sirah jeung suku.[35]

perbedaan antara Syiah jeung Sunni ngeunaan wudu lolobana asalna tina bédana interpretasi kana harti ayat kagenep surat Al-Maidah, atawa bédana dina macana (qira'at).[36] Syiah, kalayan ngandelkeun hadits-hadits ti para imam ma'sum,[37] nganggap yén frasa "wa aydiyakum ilal marāfiq" dina ayat éta hartina wajib ngumbah leungeun ti luhur ka handap, béda ti madzhab opat Ahlus Sunnah anu nganggap diwenangkeun ngumbah leungeun ti handap ka luhur atawa sabalikna, sanajan maranéhanana nganggap ti handap ka luhur leuwih hadé (afdhal).[38]

Ogé, dumasar kana fatwa fuqaha Syiah, ngumbah leungeun katuhu kudu didahulukeun ti leungeun kénca.[39] Hukum ieu dina madzhab-madzhab Ahlus Sunnah dianggap sunah.[40]

Madzhab opat Ahlus Sunnah ngajadikeun wajib ngumbah suku kalayan ankle dina wudu,[41] sedengkeun Syiah ngajadikeun ngusap suku ti ujung ramo nepi ka tonjolan dina suku (ka'bayn).[42] Ngusap ieu ogé dumasar fiqih Syiah, kawas ngusap sirah, kudu maké baseuh tina wudu.[43] Saterusna, Malikiyah jeung Hanafiyah teu ngajadikeun wajib tartib (urutan), sarta Hanafiyah jeung Syafi'iyah teu ngajadikeun wajib muwalat (terus-terusan) dina wudu. Tapi Syiah jeung golongan Ahlus Sunnah séjénna ngajadikeun wajib niténan éta.[44]

Syiah jeung Ahlus Sunnah ogé boga perbedaan ngeunaan ngusap sirah; di antarana, numutkeun Syiah, ngusap sirah saukur saeutik nu bisa disebut ngusap geus cukup, sarta maksimal sunah nyaéta saukur tilu ramo nu ditutup, teu leuwih.[45] Ogé dina fiqih Syiah, pikeun ngusap sirah kudu maké cai wudu, teu bisa maké cai anyar.[46] Tapi, madzhab-madzhab Ahlus Sunnah anu béda ogé boga pamadegan anu béda ngeunaan kumaha cara ngusap sirah;[47] numutkeun fiqih Hambali, wajib ngusap sakabéh sirah kalayan dua ceuli,[48] sarta kudu maké cai anyar pikeun ngusap sirah.[49] Dina fiqih Maliki, sakabéh sirah kudu diusap,[50] jeung dina fiqih Hanafi, ngusap saperempat sirah hukumna wajib.[51] Dumasar madzhab Syafi'i, ngusap sirah saukur minimum geus cukup sarta kudu maké cai anyar pikeun ngusap.[52]

Ngusap khuffain (bagean luhur tapak suku) mangrupa hal séjén anu jadi perbedaan, anu Syiah teu nganggap sah[53] sarta ngajukeun ayat 6 surat Al-Maidah jeung hadits-hadits.[54] Kusabab perbedaan ieu, dina sababaraha kaayaan wudu urang Syiah dibarengan ku taqiyah sarta sarua jeung wudu Ahlus Sunnah: Imam Kazhim (as), dina jawaban surat Ali bin Yaqthin anu boga posisi husus di pamaréntahan Khilafah Abbasiyah, maréntahkeun anjeunna pikeun wudu saperti Ahlus Sunnah sangkan Harun Ar-Rasyid teu terang yén anjeunna Syiah.[55] Musa bin Ja'far (as) saméméhna geus maréntahkeun Ali bin Yaqthin pikeun tetep di pamaréntahan Abbasiyah sarta ngaladéna ka urang Syiah.[56] Sedengkeun anjeunna ngalarang urang Syiah lianna pikeun gawé bareng jeung Abbasiyah.[57]

Mimiti perbedaan Dina Wudu Ti Jaman Utsman

Sababaraha panaliti percaya yén dina mangsa Nabi (saw) teu aya perbedaan dina wudu di antara umat Islam[58] sarta Nabi Muhammad (saw) ngalakukeun wudu ku ngusap suku gaganti ngumbah.[59] Salian ti jaman Nabi, ti jaman khilafah Abu Bakar ogé teu aya perbedaan ngeunaan wudu anu dicaritakeun.[60] Dina mangsa khilafah Umar bin Khattab, iwal ti hiji kasus ngusap khuffain (ngusap luhur dampal suku), teu aya riwayat anu nunjukkeun perbedaan ngeunaan wudu.[61]

Numutkeun naon anu aya dina Kanzul Ummal[62] jeung sababaraha sumber séjénna,[63] sababaraha panaliti percaya yén perbedaan dina wudu mimiti mucul di antara umat Islam ti jaman khalifah katilu (Utsman).[64] [Catetan 1] Sayid Ali Syahrastani, kalayan ngajukeun perbedaan antara Imam Ali (as) jeung Umar bin Khattab ngeunaan ngusap khuffain, percaya yén khalifah kadua ogé, béda ti Utsman bin Affan, teu ngumbah suku dina wudu, tapi ngusapna.[65]

Syiah, kalayan ngandelkeun ayat wudu, ogé hadits-hadits ngeunaan wudu, percaya yén Nabi (saw) jeung para sahabatna ngalakukeun wudu ku cara ngusap suku saperti cara Imamiah, teu ngumbah saperti cara Ahlus Sunnah.[66] Ngeunaan ngumbah leungeun ogé aya hadits-hadits anu diriwayatkeun ti Nabi Muhammad (saw) anu nunjukkeun yén wudu Nabi sarua jeung Syiah nyaéta ngumbah leungeun ti luhur ka handap.[67] Numutkeun Syiah, hadits-hadits ngeunaan ngumbah suku dina wudu anu dijadikeun dalil ku Ahlus Sunnah lemah jeung teu aya dasarna; salian ti éta, hadits-hadits éta bertentangan jeung ayat wudu.[68]

Adab, Sunah-sunah, jeung Kaistimewaan

Dina wudu, aya sababaraha hal anu dianggap sunah; di antarana:

  • Gosok gigi saméméh wudu: Nabi (saw) dina wasiat ka Imam Ali (as) nyarankeun pikeun gosok gigi saméméh unggal wudu.[69]
  • Sebut ngaran Allah dina mimiti wudu.[70]
  • Nguyahkeun cai dina sungut jeung irung.[71]
  • Hadir haté dina ngalakukeun pagawean wudu.
  • Maca surat Al-Qadr nalika wudu.
  • Maca Ayat Kursi sanggeus wudu.
  • Nempatkeun wadah cai wudu di sisi katuhu.[72]

Numutkeun riwayat, Imam Ali (as) nalika wudu maca doa-doa. Dumasar riwayat ieu, saha waé anu maca doa-doa ieu nalika ngalakukeun amalan-amalan wudu, Allah bakal nyiptakeun malaikat tina unggal tetes cai wuduna anu sibuk tasbih, tahmid, jeung takbir ka Allah, sarta pahalana ditulis pikeun anu wudu nepi ka poé kiamat.[73] Doa-doa anu dimaksud dina unggal pagawean wudu nyaéta:

  1. Nalika panon nempo cai: الْحَمْدُ للَّهِ الذی جَعَلَ الْماءَ طَهُوراً وَ لَمْ یَجْعلْه نَجِساً; "Sadaya puji pikeun Allah anu nyieun cai jadi suci jeung panyuci, sarta teu nyieunna najis."[74]
  2. Nguyahkeun cai dina sungut: اللّهمّ أنطق لساني بذكرك و اجعلني ممّن ترضى عنه; "Ya Allah, make létah kuring pikeun ngadzikiran Ka, sarta jieun kuring jadi salah sahiji jalma anu Anjeun ridha ka dirina."[75]
  3. Nguyahkeun cai dina irung: اللّهم لا تُحَرّم عليَّ ريحَ الجنّة و اجعلني ممّن يَشمّ ريحها و طيبها و ريحانها; "Ya Allah, ulah haramkeun kuring ti seungitna surga, sarta jieun kuring jadi salah sahiji jalma anu ngaraos seungitna, wewangianna, jeung kembangna."[76]
  4. Ngumbah beungeut: اللّهم بيّض وجهي يوم تَسوّد فيه الوجوه و لا تُسَوّد وجهي يوم تبيضّ فيه الوجوه; "Ya Allah, bodaskeun beungeut kuring dina dinten nalika beungeut-beungeut jadi hideung, sarta ulah hideungkeun beungeut kuring dina dinten nalika beungeut-beungeut jadi bodas."[77]
  5. Ngumbah leungeun katuhu: اللّهمّ أعطني كتابي بيميني و الخلد بيساري; "Ya Allah, pasihan kuring buku catetan amal kuring ku leungeun katuhu kuring, sarta kalanggengan ku leungeun kénca kuring."[78]
  6. Ngumbah leungeun kénca: اللّهمّ لا تعطني كتابي بشمالي و لا تجعلها مغلولة إلى عنقي و أعوذ بك من مقطّعات النّيران; "Ya Allah, ulah pasihan kuring buku catetan amal kuring ku leungeun kénca kuring, sarta ulah iket eta kana beuheung kuring, sarta kuring nyungsi panyalindungan Ka ti potongan-potongan seuneu."[79]
  7. Ngusap sirah: اللّهمّ غشّني برحمتك و بركاتك و عفوك، اللهم غشّني برحمتك و بركاتك و عفوك; "Ya Allah, nutupan kuring ku rahmat, barkah, jeung pangampunan Anjeun. Ya Allah, nutupan kuring ku rahmat, barkah, jeung pangampunan Anjeun."[80]
  8. Ngusap suku: اللّهمّ ثبّت قدميّ على الصّراط يوم تزلّ فيه الأقدام و اجعل سعيي فيما يرضيك عنّي; "Ya Allah, teguhkeun suku kuring dina shirathal mustaqim dina dinten nalika suku-suku sléwér, sarta jieun usaha kuring dina hal-hal anu nyieun Anjeun ridha ka kuring."[81]

Dina sumber-sumber riwayat Syiah jeung Sunni, leuwih ti 400 hadits ngeunaan hukum-hukum wudu, ciri-ciri, jeung kaistimewaanna diriwayatkeun ti Nabi Muhammad (saw) jeung para Imam Syiah;[82] dumasar kana ieu, wudu ngabalukarkeun dihapusna dosa,[83] leungitna amarah,[84] umur panjang,[85] caangna beungeut di padang mahsyar,[86] jeung nambahan rezeki.[87] Ogé aya riwayat ngeunaan kaistimewaan ngabaruan wudu[88] sarta ogé wudu saperti tobat,[89] anu diriwayatkeun.

Catetan Handap

  1. Fallahzadeh, Ahkam-e Din, 1386 HS, p. 44-45; Hosseini Dashti, "Wudhu", dina Ma'arif va Ma'arif, vol. 10, p. 370.
  2. Fallahzadeh, Ahkam-e Din, 1386 HS, p. 44-45; Hosseini Dashti, "Wudhu", dina Ma'arif va Ma'arif, vol. 10, p. 370.
  3. Contona: Ibnu Hisyam, As-Sīrah an-Nabawiyyah, Dār al-Ma'rifah, vol. 1, p. 244; Thabari, Tārīkh al-Umam wa al-Mulūk, 1387 H, vol. 2, p. 307.
  4. Subhani, "Wudhu dina Kitab jeung Sunnah", p. 4.
  5. Markaz Farhang va Ma'ārif Qur'ān, Dā'irat al-Ma'ārif Qur'ān Karīm, 1382 HS, p. 407-408.
  6. Surat Al-Mā'idah, Ayat 6.
  7. Surat Al-Mā'idah, Ayat 6.
  8. Syaikh Ansari, Kitāb at-Tahārah, 1415 H, vol. 2, p. 82.
  9. Faydh al-Kasyani, Mu'tasim asy-Syī'ah, 1429 H, vol. 1, p. 241.
  10. Fallahzadeh, Ahkam-e Din, 1386 HS, p. 50.
  11. Fallahzadeh, Ahkam-e Din, 1386 HS, p. 50.
  12. Thabathaba'i Yazdi, Al-'Urwah al-Wuthqā, Penerbit Maktab Ayatullah al-Udzma as-Sayid as-Sistani, vol. 1, p. 169-170; Makarim Shirazi, Risalah Ahkam-e Javānān (Pesarān), 1390 HS, p. 38.
  13. Muassasah Dā'irat al-Ma'ārif Fiqh Islami, Farhang-e Fiqh, 1426 H, vol. 1, p. 347.
  14. Tingali: Yazdi, Al-'Urwah al-Wuthqā, 1419 H, vol. 1, p. 436.
  15. Tingali: Yazdi, Al-'Urwah al-Wuthqā, 1419 H, vol. 1, p. 353-366.
  16. Mirza-ye Qomi, Jāmi' ash-Shitāt, 1413 H, vol. 1, p. 32.
  17. "Wudhu Irtimāsi (Wudhu Celup)", Markaz Tanzim va Nashr-e Āsār-e Āyatullāh Behjat.
  18. Imam Khomeini, Taudhīh al-Masā'il, 1426 H, p. 61.
  19. Khamenei, Ajwibat al-Istiftā'āt, 1424 H, p. 21.
  20. Mirza-ye Qomi, Jāmi' ash-Shitāt, 1413 H, vol. 1, p. 32.
  21. Fallahzadeh, Darsnāmeh-ye Ahkām-e Mobtalā beh Hajjāj, 1389 H, p. 37-38.
  22. Fallahzadeh, Darsnāmeh-ye Ahkām-e Mobtalā beh Hajjāj, 1389 H, p. 37.
  23. Fallahzadeh, Ahkam-e Din, 1386 HS, p. 47-48.
  24. Fallahzadeh, Ahkam-e Din, 1386 HS, p. 46.
  25. Ibnu Idris al-Hilli, As-Sarā'ir, 1410 H, vol. 1, p. 135.
  26. Najafi, Jawāhir al-Kalām, 1362 HS, vol. 3, p. 240.
  27. Imam Khomeini, Tahrīr al-Wasīlah, Muassasah Tanzim va Nashr-e Āsār-e Imām Khomeini, vol. 1, p. 50; Thabathaba'i Yazdi, Al-'Urwah al-Wuthqā ma'a Ta'līqāt al-Imām al-Khomeini, 1422 H, p. 243.
  28. "Ghusl-Ghusl anu Ngagantikeun Wudhu", Kantor Ayatullah al-Udzma Makarim Shirazi, Jāmi' al-Masā'il, Pusat Jawaban Hukum Syariah sareng Masalah Fikih.
  29. Thabathaba'i Yazdi, Al-'Urwah al-Wuthqā, 1419 H, vol. 1, p. 330-331; Faydh al-Kasyani, Mu'tasim asy-Syī'ah, 1429 H, vol. 1, p. 241.
  30. Fallahzadeh, Ahkam-e Din, 1386 HS, p. 51.
  31. Faydh al-Kasyani, Rasā'il, 1429 H, vol. 2, Risalah 4, p. 22.
  32. Fallahzadeh, Ahkam-e Din, 1386 HS, p. 51.
  33. Surat Al-Mā'idah, Ayat 6.
  34. Fadhil Miqdad, Kanz al-'Irfān, 1419 H, vol. 1, p. 25.
  35. Qomi, "Kumaha Carana Ngalakukeun Wudhu di Duaning Dua Golongan (1)", p. 29-30.
  36. Hosseini, "Wudhu Tina Pandangan Mazhab-Mazhab Islam", p. 6.
  37. Hosseini, "Wudhu Tina Pandangan Mazhab-Mazhab Islam", p. 9.
  38. Mughniyah, Al-Fiqh 'alā al-Madhāhib al-Khamsah, 1421 H, p. 36.
  39. Hosseini, "Wudhu Tina Pandangan Mazhab-Mazhab Islam", p. 12.
  40. Sayid Sabiq, Fiqh as-Sunnah, 1397 H, vol. 1, p. 48.
  41. Sayid Sabiq, Fiqh as-Sunnah, 1397 H, vol. 1, p. 44.
  42. Hosseini, "Wudhu Tina Pandangan Mazhab-Mazhab Islam", p. 11-12.
  43. Hosseini, "Wudhu Tina Pandangan Mazhab-Mazhab Islam", p. 11-12.
  44. Hosseini, "Wudhu Tina Pandangan Mazhab-Mazhab Islam", p. 12.
  45. Qomi, "Fiqh Haji; Kumaha Carana Ngalakukeun Wudhu di Duaning Dua Golongan (3) Mash (Ngusap)", p. 43-44.
  46. Qomi, "Fiqh Haji; Kumaha Carana Ngalakukeun Wudhu di Duaning Dua Golongan (3) Mash (Ngusap)", p. 45.
  47. Qomi, "Fiqh Haji; Kumaha Carana Ngalakukeun Wudhu di Duaning Dua Golongan (3) Mash (Ngusap)", p. 45.
  48. Qomi, "Fiqh Haji; Kumaha Carana Ngalakukeun Wudhu di Duaning Dua Golongan (3) Mash (Ngusap)", p. 46-47.
  49. Qomi, "Fiqh Haji; Kumaha Carana Ngalakukeun Wudhu di Duaning Dua Golongan (3) Mash (Ngusap)", p. 47.
  50. Qomi, "Fiqh Haji; Kumaha Carana Ngalakukeun Wudhu di Duaning Dua Golongan (3) Mash (Ngusap)", p. 47-48.
  51. Qomi, "Fiqh Haji; Kumaha Carana Ngalakukeun Wudhu di Duaning Dua Golongan (3) Mash (Ngusap)", p. 48.
  52. Qomi, "Fiqh Haji; Kumaha Carana Ngalakukeun Wudhu di Duaning Dua Golongan (3) Mash (Ngusap)", p. 48.
  53. Al-Amudi, Al-Mash fī Wudū' ar-Rasūl ṣallā Allāh 'alayh wa ālih, p. 132.
  54. Subhani, Silsilat al-Masā'il al-Fiqhiyyah, Qom, vol. 2, p. 9-12.
  55. Tingali Syaikh al-Mufid, Al-Irshād, 1413 H, vol. 2, p. 227-228.
  56. Al-Kasyi, Rijāl al-Kashī, 1409 H, p. 441.
  57. Al-Kasyi, Rijāl al-Kashī, 1409 H, p. 441.
  58. Asy-Syahrastani, Limādha al-Ikhtilāf fī al-Wudū', 1426 H, p. 31.
  59. Al-Amudi, Al-Mash fī Wudū' ar-Rasūl, 1420 H, p. 80-82.
  60. Asy-Syahrastani, Limādha al-Ikhtilāf fī al-Wudū', 1426 H, p. 31.
  61. Asy-Syahrastani, Limādha al-Ikhtilāf fī al-Wudū', 1426 H, p. 32.
  62. Al-Muttaqi al-Hindi, Kanz al-'Ummāl, 1406 H, vol. 9, p. 443, Hadits 26890.
  63. Asy-Syahrastani, Limādha al-Ikhtilāf fī al-Wudū', 1426 H, p. 33.
  64. Asy-Syahrastani, Limādha al-Ikhtilāf fī al-Wudū', 1426 H, p. 33.
  65. Asy-Syahrastani, Limādha al-Ikhtilāf fī al-Wudū', 1426 H, p. 34-35.
  66. Behbahani, Mash-e Pā-hā dar Wudū (Ngusap Suku dina Wudhu), 1395 HS, p. 26-42.
  67. Tingali: Al-Hurr al-'Amili, Wasā'il ash-Shī'ah, 1374 HS, vol. 1, p. 387-390.
  68. Behbahani, Mash-e Pā-hā dar Wudū (Ngusap Suku dina Wudhu), 1395 HS, p. 31-33.
  69. Syaikh ash-Shaduq, Man Lā Yahḍuruhū al-Faqīh, Penerbitan Jāmi'eh-ye Modarresin, vol. 1, p. 53.
  70. Syaikh ash-Shaduq, Man Lā Yahḍuruhū al-Faqīh, Penerbitan Jāmi'eh-ye Modarresin, vol. 1, p. 43, Hadits 87.
  71. Al-Hurr al-'Amili, Wasā'il ash-Shī'ah, 1374 HS, vol. 1, p. 396, Hadits 1036, p. 397, Hadits 1038.
  72. Thabathaba'i Yazdi, Al-'Urwah al-Wuthqā, 1417 H, vol. 1, p. 368-370.
  73. Al-Kulaini, Furū' al-Kāfī, 1388 HS, vol. 1, p. 184.
  74. As-Sabzawari, Muhadhdhab al-Aḥkām, Dār at-Tafsīr, vol. 2, p. 220.
  75. Al-Kulaini, Furū' al-Kāfī, 1388 HS, vol. 1, p. 183.
  76. Al-Kulaini, Furū' al-Kāfī, 1388 HS, vol. 1, p. 183.
  77. Al-Kulaini, Furū' al-Kāfī, 1388 HS, vol. 1, p. 183.
  78. Al-Kulaini, Furū' al-Kāfī, 1388 HS, vol. 1, p. 183.
  79. Al-Kulaini, Furū' al-Kāfī, 1388 HS, vol. 1, p. 183.
  80. Al-Kulaini, Furū' al-Kāfī, 1388 HS, vol. 1, p. 183.
  81. Al-Kulaini, Furū' al-Kāfī, 1388 HS, vol. 1, p. 184.
  82. Tingali: "Jostojūgar-e Hadīthī-ye Mīzān" (Mesin Pencari Hadits Mizan).
  83. Al-Ghazali, Iḥyā' 'Ulūm ad-Dīn, Dār al-Kitāb al-'Arabī, vol. 2, p. 48.
  84. Al-Muhaddith an-Nuri, Mustadrak al-Wasā'il, 1407 H, vol. 1, p. 353.
  85. Syaikh al-Mufid, Al-Amālī, 1403 H, vol. 1, p. 60, Hadits 5.
  86. Al-Maghribi, Da'ā'im al-Islām, 1385 H, vol. 1, p. 100.
  87. Al-Muttaqi al-Hindi, Kanz al-'Ummāl, 1405 H, vol. 16, p. 129, Hadits 44154.
  88. Syaikh ash-Shaduq, Man Lā Yahḍuruhū al-Faqīh, Jāmi'eh-ye Modarresin Hauzah Ilmiyah Qom, vol. 1, p. 41.
  89. Al-Hurr al-'Amili, Wasā'il ash-Shī'ah, Āl al-Bayt, vol. 1, p. 377.

Daptar Pustaka

  • Al-Amudi, Muhammad Hasan, Al-Mash fī Wuḍū' ar-Rasūl: Dirāsāt Muqāranah bayn al-Madhāhib al-Islāmiyyah, Beirut, Dār al-Muṣṭafā li Iḥyā' at-Turāth, 1420 H.
  • Imam Khomeini, Sayid Ruhullah, Taḥrīr al-Wasīlah, Muassasah Tanzim va Nashr-e Āsār-e Imām Khomeini, Tehran, tanpa tanggal.
  • Ibnu Idris al-Hilli, Muhammad bin Manshur, As-Sarā'ir al-Ḥāwī li Taḥrīr al-Fatāwā, Qom, Kantor Publikasi Islam anu Tergantung ka Jami'ah Mudarrisin Hauzah Ilmiyah Qom, 1410 H.
  • Ibnu Hisyam, Abdul Malik, As-Sīrah an-Nabawiyyah, diteliti ku Musthafa as-Saqa, Ibrahim al-Abyari, sareng Abdul Hafiz Syibli, Beirut, Dār al-Ma'rifah, tanpa tanggal.
  • Behbahani, Abdul Karim, Mash-e Pā-hā dar Wuḍū (Ngusap Suku dina Wudhu), Ditarjamahkeun ku Tim Penerjemah, Qom, Majelis Dunia Ahlul Bait, 1395 HS.
  • Payandeh, Abul Qasim, Nahj al-Faṣāḥah, diteliti ku Sayid Hasyim Rasuli Mahallati, Nashr Donyā-ye Dānesy.
  • Al-Hurr al-'Amili, Muhammad bin Hasan, Tafṣīl Wasā'il ash-Shī'ah ilā Taḥṣīl Masā'il ash-Sharī'ah, Qom, Muassasah Āl al-Bayt li Iḥyā' at-Turāth, 1416 H/1374 HS.
  • Hosseini Dashti, Sayid Musthafa, "Wuḍū'", dina Ma'ārif va Ma'ārīf, vol. 10, Tehran, Moasseseh Farhangi Ārāyeh, 1379 HS.
  • Hosseini, Hamid, "Wuḍū az Dīdgāh-e Madhāhib-e Islāmī (Wudhu Tina Pandangan Mazhab-Mazhab Islam)", dina Faslnāmeh-ye Muṭāla'āt-e Taqribī-ye Madhāhib-e Islāmī, Nomor 17.
  • Subhani, Ja'far, "Wuḍū dar Kitāb va Sunnah (Wudhu dina Kitab jeung Sunnah)", dina Faslnāmeh-ye Fiqh-e Ahl-e Bayt, Summer 1383 HS.
  • Subhani, Ja'far, Silsilat al-Masā'il al-Fiqhiyyah (Runtuyan Masalah-Masalah Fikih), Qom, tanpa penerbit, tanpa tanggal.
  • As-Sabzawari, Sayid Abdul A'la, Muhadhdhab al-Aḥkām fī Bayān al-Ḥalāl wa al-Ḥarām, Qom, Dār at-Tafsīr, tanpa tanggal.
  • Sayid Sabiq, Fiqh as-Sunnah, Beirut, Dār al-Kitāb al-'Arabī, 1397 H.
  • Asy-Syahrastani, Sayid Ali, Limādhā al-Ikhtilāf fī al-Wuḍū' (Naha Beda dina Wudhu), Diringkes ku Fays 'Aththar, Tehran, Masyhur, 1426 H.
  • Syaikh Ansari, Murtadha bin Muhammad Amin, Kitāb aṭ-Ṭahārah, Qom, Kongres Dunia Panghormatan ka Syaikh al-A'zhom Ansari, 1415 H.
  • Syaikh ash-Shaduq, Muhammad bin Ali, Man Lā Yaḥḍuruhū al-Faqīh, Dikoreksi ku Syaikh Husain al-A'lami, Beirut, Muassasah al-A'lami lil Maṭbū'āt, 1406 H.
  • Syaikh al-Mufid, Muhammad bin Muhammad, Al-Amālī, diteliti ku Ali Akbar Ghaffari, Qom, Penerbitan Jami'ah Mudarrisin, [1403 H/1362 HS].
  • Syaikh al-Mufid, Muhammad bin Muhammad, Al-Irshād fī Ma'rifat Ḥujaj Allāh 'alā al-'Ibād, Dikoreksi ku Muassasah Āl al-Bayt, Qom, Kongres Syaikh al-Mufid, 1413 H.
  • Thabathaba'i Yazdi, Sayid Muhammad Kazim, Al-'Urwah al-Wuthqā fīmā Ta'ummu bihī al-Balwā (Al-Muḥashshā), diteliti ku Ahmad Mohseni Sabzawari, Qom, Kantor Publikasi Islam anu Tergantung ka Jami'ah Mudarrisin Hauzah Ilmiyah Qom, 1419 H.
  • Thabathaba'i Yazdi, Sayid Muhammad Kazim, Al-'Urwah al-Wuthqā, Maktab Ayatullah al-Udzma as-Sayid as-Sistani.
  • Thabathaba'i Yazdi, Al-'Urwah al-Wuthqā ma'a Ta'līqāt al-Imām al-Khomeini, Tehran, Muassasah Tanzim va Nashr-e Āsār-e Imām Khomeini, 1422 H.
  • Thabari, Muhammad bin Jarir, Tārīkh al-Umam wa al-Mulūk, diteliti ku Muhammad Abul Fadhl Ibrahim, Beirut, Dār at-Turāth, 1387 H/1967 M.
  • Al-'Ayyasyi, Muhammad bin Mas'ud, Tafsīr al-'Ayyāshī, diteliti ku Sayid Hasyim Rasuli Mahallati, Al-Maktabah al-'Ilmiyyah al-Islāmiyyah.
  • Al-Ghazali, Muhammad bin Muhammad, Iḥyā' 'Ulūm ad-Dīn, diteliti ku Abdul Rahim bin Husain Hafizh al-'Iraqi, Kalayan Pengantar Muhammad Khadhr Husain, tanpa tempat, Dār al-Kitāb al-'Arabī, tanpa tanggal.
  • "Ghusl-Ghusl anu Ngagantikeun Wudhu", Kantor Ayatullah al-Udzma Makarim Shirazi, Jāmi' al-Masā'il, Pusat Jawaban Hukum Syariah sareng Masalah Fikih, Ditingal 10 Mordad 1402 HS.
  • Fadhil Miqdad, Miqdad bin Abdullah, Kanz al-'Irfān fī Fiqh al-Qur'ān, diteliti ku Sayid Muhammad Qadhi, tanpa tempat, Majelis Dunia Taqrib Mazhab Islam, 1419 H.
  • Fallahzadeh, Muhammad Husain, Aḥkām-e Dīn: Muṭābiq bā Fatāwā-ye Marāji'-e Bozorg-e Taqlīd (Hukum-Hukum Agama: Sasuai Fatwa Marja' Taqlid Ageung), Tehran, Masyhur, 1386 HS.
  • Fallahzadeh, Muhammad Husain, Darsnāmeh-ye Aḥkām-e Mobtalā beh Ḥajjāj (Buku Ajar Hukum-Hukum anu Sering Dipalaman ku Jamaah Haji), Tehran, Masyhur, 1389 HS.
  • Faydh al-Kasyani, Muhammad Muhsin, Rasā'il Fayḍ al-Kāshānī, diteliti ku Behzad Ja'fari, Tehran, Madrasah 'Āli Syahid Muthahhari, 1429 H.
  • Faydh al-Kasyani, Muhammad Muhsin, Mu'taṣim ash-Shī'ah fī Aḥkām ash-Sharī'ah, Dikoreksi ku Masih Tawhidi, Tehran, Madrasah 'Āli Syahid Muthahhari, 1429 H.
  • Qomi, Ali, "Kumaha Carana Ngalakukeun Wudhu di Duaning Dua Golongan (1)", dina Jurnal Mīqāt-e Ḥajj, No. 87 & 88, Spring jeung Summer 1393 HS.
  • Qomi, Ali, "Kumaha Carana Ngalakukeun Wudhu di Duaning Dua Golongan (3) (Mash/Ngusap)", dina Jurnal Mīqāt-e Ḥajj, No. 90, Winter 1393 HS.
  • Al-Kasyi, Muhammad bin 'Umar, Rijāl al-Kashī, Masyhad, Moasseseh-ye Nashr-e Dānesygāh-e Masyhad, 1409 H.
  • Muassasah Dā'irat al-Ma'ārif Fiqh Islami, Farhang-e Fiqh Muṭābiq-e Madhhab-e Ahl-e Bayt 'alayhim as-Salām (Ensiklopedia Fikih Sesuai Mazhab Ahlul Bait as), Dina Pengawasan Sayid Mahmud Hashemi Shahroudi, Qom, Muassasah Dā'irat al-Ma'ārif Fiqh Islami, 1426 H.
  • Al-Muttaqi al-Hindi, Ali bin Hisamuddin, Kanz al-'Ummāl fī Sunan al-Aqwāl wa al-Af'āl, Dijelaskeun sareng Dikoreksi ku Bakri Hayyani sareng Shafwat as-Saqa, Beirut, Muassasah ar-Risalah, 1405 H.
  • Al-Muhaddith an-Nuri, Husain, Mustadrak al-Wasā'il, Qom, Muassasah Āl al-Bayt li Iḥyā' at-Turāth, [1407 H].
  • Markaz Farhang va Ma'ārif Qur'ān, Dā'irat al-Ma'ārif Qur'ān Karīm (Ensiklopedia Qur'an Karim), Qom, Moasseseh-ye Bustān-e Ketāb-e Qom, 1382 HS.
  • Al-Maghribi, Qadhi Nu'man, Da'ā'im al-Islām, Qom, Muassasah Āl al-Bayt, 1385 H.
  • Mughniyah, Muhammad Jawad, Al-Fiqh 'alā al-Madhāhib al-Khamsah (Fikih Berdasarkan Lima Mazhab), Dār at-Tayyār al-Jadīd, 1421 H/2000 M.
  • Makarim Shirazi, Nashir, Risālah-ye Aḥkām-e Javānān (Pesarān) (Risalah Hukum-Hukum untuk Pemuda (Laki-Laki)), 1390 HS.
  • Musawi al-Khomeini, Sayid Ruhullah, Tauḍīḥ al-Masā'il (Muḥashshā) (Penjelasan Masalah-Masalah (anotasi)), diteliti ku Sayid Muhammad Husain Bani Hashemi, Qom, Kantor Publikasi Islam anu Tergantung ka Jami'ah Mudarrisin Hauzah Ilmiyah Qom, 1424 H.
  • An-Najafi, Muhammad Hasan bin Baqir, Jawāhir al-Kalām fī Syarḥ Sharā'i' al-Islām, 'Abbas Quchani, Beirut, Dār Iḥyā' at-Turāth al-'Arabī, Cetakan Katujuh, 1362 HS.